De voordelen en nadelen van ondergrondse datacenters

De sector van datacenters en data opslag groeit hard. Steeds meer bedrijven zijn opzoek naar ultraveilige ondergronds hosting voor hun IT-activiteiten. Een ondergrondse data opslag heeft bepaalde voordelen, maar ook uitdagingen. Toch ligt ondergronds de toekomst om de enorme vraag aan data opslag op te lossen. Er zijn onder andere steeds meer datacenters die in bunkers zijn gevestigd.

Ondergrondse datacenters zijn vergelijkbaar met bovengrondse datacenters. Toch zijn er veel misverstanden over ondergrondse faciliteiten. In dit artikel worden tips gegeven die deze misverstanden uit de wereld zouden moeten helpen.

Ondergrondse datacenters

De opkomst van ondergrondse datacenters was de focus van een sessie tijdens de Data Centre World-conferentie van 2018, waarin verschillende experts de voordelen en uitdagingen van ondergrondse datacenters bespraken. Ook werden de voordelen van ondergrondse toegelicht.

Een belangrijke reden waarom ondergrondse datacenters een snelle groei doormaken, is omwille van de efficiëntie en de snelheid waarmee ze worden aangeboden. Een van de grootste uitdagingen is de perceptie die mensen hebben van een ondergronds datacentrum. Ze stellen zich voor dat er een man rondloopt met een helm op zijn hoofd die met een zaklamp het looppad verlicht. De realiteit is geheel anders.

Het zijn ontzettend stevige bunkers, die gemaakt zijn om weerstand te kunnen bieden aan natuurrampen en invloeden van buitenaf. Maar een bunker heeft andere waardevolle kwaliteiten. De plafonds en muren hebben een dikte van meerdere meters, afhankelijk van de betreffende bunker.

De bunkers liggen onder de grond, wat natuurlijk logisch is. Toch heeft deze locatie onder de grond verschillende voordelen voor de datacenters waar veel mensen niet meteen aan zullen denken.

1. De locatie onder de grond, betekent dat er gebruik kan worden gemaakt van de natuurlijke koelte van de aarde, die bovendien extra wordt vastgehouden door de dikke muren. Het gebruik van de natuurlijke koelte die door de aarde wordt gegeven, zorgt tevens voor een efficiëntie in het gebruik van energie voor het koelen van de ruimte en de systemen. Of in andere woorden: het is een stuk milieuvriendelijker dan een bovengrondse data opslag. En vergist u niet in de omvang van deze efficiëntie. Het gaat hier om een hoeveelheid van duizenden Watt aan energiebesparing. Dit past geheel in het streven van de overheid en de bedrijven om op de lange termijn duurzamer met energiebronnen om te gaan.
2. Ook geluidsoverlast door de machines die de data opslag verzorgen, wordt beperkt door de kenmerken van de bunker. De locatie onder de grond en de dikke muren houden het geluid tegen.
3. Het feit dat een data opslag onder de grond in een bunker ligt, brengt ook extra veiligheidsvoordelen met zich mee. Een bunker heeft vaak maar één ingang, dat tevens de uitgang is. Wanneer het gaat om een bunker uit de Tweede Wereldoorlog of Koude Oorlog, is er vaak ook nog een nooduitgang aanwezig die door beveiligingsmaatregelen niet als ingang kan worden gebruikt. Deze plattegrond zorgt voor een geoptimaliseerde beveiliging van de ruimtes met de systemen. Dit geldt niet alleen voor beveiliging tegen een inbraak, maar ook voor een beveiliging in geval van natuurrampen of aanvallen van buitenaf met bommen of geweren. De klant kan ervan uitgaan dat de data opslag veilig zal zijn, wat een belangrijke voorwaarde is voor data opslag.

Het is dus zeker niet opvallend dat er steeds meer datacenters in bunkers worden gehuisvest. Niet alleen in Nederland, maar ook in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

Update: ben jij zelf eigenaar van een bedrijf of verantwoordelijk voor het energie- of duurzaamheidsbeleid van het bedrijf? Dan hoef je niet per se ondergrondse datacentra te bouwen om groener te worden. Er zijn in Nederland al diverse écht groene stroom aanbieders voor de zakelijke markt beschikbaar.

Tips van datacenters in bunkers

Niet alle ondergrondse datacenters zijn hetzelfde en potentiële klanten moeten zorgvuldig overwegingen maken en zich bewust zijn van de verschillen tussen traditionele en ondergrondse data faciliteiten.

Door de groeiende vraag naar data opslag, worden er ook steeds meer datacenters onder de grond gebouwd. Wanneer u iemand geblinddoekt naar binnen zou leiden, zal deze persoon niet doorhebben dat hij/zij zich in een ondergrondse data opslag bevindt. Er staat dezelfde apparatuur, in dezelfde opstelling en met hetzelfde ontwerp van de ruimte. Het betreft slechts een faciliteit die zich onder de grond bevindt.

Bovengrondse faciliteiten voor data opslag zijn namelijk ook geen architectonisch wonder. Het zijn vaak blokkendozen. Recht toe, recht aan. Zonder ramen of andere toevoegingen, want deze zijn niet nodig. Een datacenter heeft vloeren nodig en muren, alles recht en vierkant om zo efficiënt mogelijk met de ruimte om te gaan. Bovendien zijn er strenge eisen qua isolatie tegen warmte, kou en geluid en dient er juist te worden omgegaan met de luchtverversing in de data ruimtes. Het resultaat is dat de bovengrondse en ondergrondse datacenters niet van elkaar verschillen.

Toch zijn er wel verschillen. Ik geef u graag hierbij enkele voordelen en nadelen waarmee u rekening kunt houden wat betreft datacenters ondergronds.

De ondergrondse datacenters zijn vaak veel sneller gebouwd. De vergunningen voor het ontwikkelen van een ondergronds datacenter zijn vaak soepeler te verkrijgen. Bovendien is het bouwen van een ondergronds datacenter een stuk gemakkelijker en flexibeler.

Ondergrondse datacenters zijn daarnaast goedkoper om te bouwen, doordat de kosten om een isolerende structuur te bouwen een stuk gemakkelijker is. Ondergrondse structuren zijn daarnaast veel minder kwetsbaar voor rampen, zoals natuurrampen of rampen die door mensen worden veroorzaakt. Ondergrondse opslag centrums zijn bijvoorbeeld veel beter opgewassen tegen natuurrampen als tornado’s, overstromingen en zelfs aardbevingen. Bovengrondse structuren kunnen door aardbevingen scheuren en in elkaar vallen. Ondergrondse structuren kunnen juist veel beter aardbeving-proof worden gemaakt zodat ze mee schudden met een aardbeving zonder dat er schade ontstaat.

De ondergrondse datacenters kunnen worden gehuisvest in de volgende structuren:

• In bestaande bunkers uit de Tweede Wereldoorlog of Koude Oorlog.
• In mijnen, die kunnen worden omgebouwd door de muren recht te maken.
• In nieuw te bouwen bunkers. In nieuwe bunkers kan de plattegrond veel beter worden aangepast aan de efficiëntie van deze tijd.

Er zijn echter ook aandachtspunten bij ondergrondse datacenters.

• Koeling en ventilatie: ondergrondse ruimtes zijn van nature koel. Maar dat betekent niet dat de temperatuur niet dient te worden geregeld. De machines en systemen geven veel warmte af. Deze dient goed te worden weggeleid of de ruimte dient extra te worden gekoeld. Dit kan worden gedaan door middel van ventilatie, maar deze ventilatie dient naar buiten te gaan om daadwerkelijke frisse lucht aan te kunnen brengen en warmte te kunnen afvoeren.
• Dat brengt ons bij het volgende punt. Wanneer deze installaties richting buiten moeten worden aangelegd, vormen ze een kwetsbaar punt bij natuurlijke rampen of door de mens veroorzaakte rampen. Toch kan hier extra bescherming worden aangebracht. Of de apparatuur kan in de bunker, ondergronds, worden aangelegd en worden verbonden met de bovengrondse punten.
• De brandveiligheid is ook een issue. Brandveiligheid is te regelen, maar er dient rekening te worden gehouden met het afvoeren van brandwater in het geval van een brand, zodat deze niet in het datacenter blijft liggen. Tegelijkertijd dient de bunker namelijk ook te worden beschermd tegen het grondwaterpeil buiten de bunker.

Het zijn aandachtspunten die zeker op te lossen zijn. De toekomst ligt daarom nog steeds bij ondergrondse data opslag.