De digitale wereld wordt al decennialang gedomineerd door Amerikaanse techreuzen zoals Google, Microsoft, Meta, Amazon en Apple. Deze bedrijven bieden essentiële diensten aan, van zoekmachines en e-mail tot cloudopslag en sociale netwerken. Hoewel hun diensten vaak krachtig en gebruiksvriendelijk zijn, roepen ze ook vragen op rond privacy, datasoevereiniteit en monopolisering van de digitale infrastructuur.
In reactie hierop is er in Europa een groeiende beweging ontstaan van bedrijven, open source-gemeenschappen en overheidsprojecten die alternatieven ontwikkelen. Deze initiatieven zijn vaak transparanter, privacyvriendelijker en afgestemd op de Europese waarden en wetgeving, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG/GDPR).
Zoekmachines
- Qwant (Frankrijk): Privacygerichte zoekmachine die geen tracking of profiling toepast.
- Ecosia (Duitsland): Plant bomen met zoekinkomsten, gebruikt Bing maar slaat geen gebruikersdata op.
- Search for Trees (Nederland): Plant ook bomen, 60% van de omzet gaat naar boomplant projecten. Gebruikt Google i.p.v. Bing als engine erachter.
- Mojeek (VK): Bouwt een eigen zoekindex zonder gebruikersprofilering.
Cloudopslag en infrastructuur
- OVHcloud (Frankrijk): Grootste Europese cloudprovider met wereldwijde datacenters.
- Hetzner (Duitsland): Betaalbare en betrouwbare hosting en cloud-infrastructuur.
- Scaleway (Frankrijk): Cloudprovider met moderne tools voor ontwikkelaars en startups.
- Nextcloud (Duitsland): Zelf-gehoste cloudoplossing voor bestanden, samenwerking en meer.
Kantoorsoftware en e-mail
- LibreOffice: Open source Office-suite voor tekstverwerking, spreadsheets en presentaties.
- ONLYOFFICE (Letland): Krachtige kantoorsoftware, compatibel met Microsoft-bestanden.
- Proton Mail (Zwitserland): Versleutelde e-mailservice met extra tools zoals agenda en VPN.
- Tutanota (Duitsland): End-to-end versleutelde e-mail, zonder advertenties of trackers.
- Mailbox.org (Duitsland): Volledig e-mailplatform met cloud en groupware-functionaliteit.
Besturingssystemen en mobiele platformen
- /e/OS (Frankrijk): Android-alternatief zonder Google, met eigen app store en cloud.
- Tails OS (Internationaal): Anoniem en veilig besturingssysteem op basis van Debian.
- Ubuntu (VK): Een van de populairste Linux-distributies voor desktop en servers.
Berichten en communicatie
- Element (VK): Open source berichtendienst gebaseerd op het Matrix-protocol.
- Wire (Zwitserland): Veilige samenwerkingstool met end-to-end encryptie.
- Threema (Zwitserland): Berichtenapp zonder registratie of telefoonnummer.
- Jami (Frankrijk/Canada): Gedecentraliseerd alternatief voor Zoom en Skype.
Sociale netwerken en video
- Mastodon (Duitsland): Gedecentraliseerd sociaal netwerk, alternatief voor Twitter/X.
- Pixelfed (Duitsland): Instagram-alternatief binnen de fediverse.
- PeerTube (Frankrijk): Gedecentraliseerd videoplatform met peer-to-peer technologie.
- OpenStreetMap: Open data-kaart die gebruikt wordt in talloze apps en diensten.
- OsmAnd (Nederland): Navigatie-app met offline kaarten en privacygerichte functies.
- Komoot (Duitsland): Routeplanner voor wandelen, fietsen en mountainbiken.
E-commerce en marktplaatsen
- Bol.com (Nederland/België): Grootste online winkel van de Benelux.
- Zalando (Duitsland): Europees e-commerceplatform gericht op mode en lifestyle.
- Allegro (Polen): Marktleider in e-commerce in Centraal- en Oost-Europa.
- Greenweez (Frankrijk): E-commerceplatform voor biologische en duurzame(re) producten.
Kun je al volledig over naar Europese aanbieders?
Dat is nog een uitdaging. Hoewel Amerikaanse techbedrijven nog altijd dominante posities innemen, zijn er in Europa duidelijke tegenbewegingen zichtbaar. Van privacygerichte zoekmachines tot federatieve sociale netwerken — Europese alternatieven bieden gebruikers keuzevrijheid, transparantie en controle over hun data.
Voor wie privacy en digitale autonomie belangrijk vindt, zijn deze initiatieven meer dan een alternatief: ze vormen de basis voor een eerlijkere digitale toekomst.
Door gebruik te maken van deze alternatieven, stimuleer je niet alleen technologische innovatie binnen Europa, maar draag je ook bij aan een digitaal ecosysteem waarin gebruikers centraal staan — niet advertentie-inkomsten of gedragsanalyse.
Deze site toont meer Europese alternatieven.
Wil je meer van dit soort artikelen lezen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
