Proton zet een belangrijke stap in de AI-wereld met de lancering van Lumo, een privacy-focused chatbot die een veilig alternatief biedt voor ChatGPT en andere mainstream AI-assistenten. Dit Zwitserse bedrijf, bekend van Proton Mail en Proton VPN, bewijst dat kunstmatige intelligentie en privacy wél hand in hand kunnen gaan.
Nieuwe speler in het AI-Landschap
In juli 2025 lanceerde Proton officieel Lumo, een AI-assistent die de balans tussen functionaliteit en privacy fundamenteel anders benadert dan de grote techgiganten. Waar bedrijven als OpenAI, Google en Microsoft data verzamelen voor modeltraining en commerciële doeleinden, kiest Proton voor een radicaal andere aanpak: jouw gesprekken blijven écht privé.
Het is een logische stap voor een bedrijf dat al meer dan een decennium bekend staat om zijn encryptiediensten. Met meer dan 100 miljoen gebruikers wereldwijd heeft Proton bewezen dat er een grote markt is voor privacy-first technologie. Nu brengen ze deze filosofie naar de wereld van AI.
Mijn test met Proton Lumo
Ik testte het met wat simpele prompts uit. Ik wilde wel eens een Safari extensie maken zelf als adblocker:
Daarop kreeg ik de volgende reactie:
Dat leidde in ieder geval tot een Safari extensie, maar helaas lukte helaas niet om Ads te blokkeren. Toen ik het aan Claude vroeg en deze code toepaste werden Youtube advertenties en een deel van andere advertenties meteen geblokkeerd.
Simpele vragen worden wel gewoon prima beantwoord:
Open-source en Europese waarden
Een van de meest onderscheidende kenmerken van Lumo is het gebruik van open-source taalmodellen. In plaats van te vertrouwen op gesloten systemen van Amerikaanse of Chinese techbedrijven, draait Lumo op modellen zoals:
- Mistral Nemo (Frans)
- OLMO 2
- OpenHands 32B (voor coderingstaken)
- NVIDIA-modellen voor specifieke functies
Deze modellen draaien volledig vanuit Proton’s eigen Europese datacenters, wat betekent dat alle data onder de strenge Europese privacywetgeving valt. Dit is geen detail – het betekent dat jouw gesprekken niet onderhevig zijn aan Amerikaanse surveillance-wetten of Chinese dataregulering.
Zero-Access Encryptie: Privacy by Design
Lumo onderscheidt zich door zijn unieke beveiligingsarchitectuur:
Geen serverlogs: Proton bewaart geen enkele log van jouw gesprekken op hun servers. Dit is fundamenteel anders dan ChatGPT of Google Gemini, waar alle interacties worden opgeslagen.
End-to-end encryptie: Opgeslagen chats kunnen alleen op jouw apparaat worden ontsleuteld. Zelfs Proton zelf kan niet zien wat je hebt besproken – dezelfde technologie die al jaren Proton Mail beschermt.
Ghost Mode: Een speciale modus waarbij je gesprek volledig verdwijnt zodra je het venster sluit. Geen sporen, geen geschiedenis.
Geen training op gebruikersdata: Jouw vragen en documenten worden nooit gebruikt om het AI-model te verbeteren, in tegenstelling tot vrijwel alle andere grote AI-diensten.
Functionaliteit zonder compromissen
Ondanks de focus op privacy biedt Lumo vrijwel alle functies die je van een moderne AI-assistent verwacht:
- Documentanalyse en samenvatting
- Code schrijven en debuggen
- E-mails herschrijven en opstellen
- Creatief schrijven
- Webzoekfunctie (standaard uitgeschakeld voor privacy)
- Integratie met Proton Drive voor versleutelde bestandstoegang
- Ondersteuning voor meerdere bestandstypen
De webzoekfunctie verdient speciale aandacht: deze is standaard uitgeschakeld en gebruikt privacy-vriendelijke zoekmachines wanneer ingeschakeld. Gebruikers hebben volledige controle over wanneer Lumo het internet mag raadplegen.
Prestaties en Updates
In augustus 2025 lanceerde Proton al Lumo 1.1, een significante update die indrukwekkende verbeteringen bracht:
- 170% betere contextbegrip
- 40% nauwkeuriger bij het genereren van werkende code
- 200% beter in het oplossen van meerstaps-problemen
- Verbeterde webzoekresultaten met minder hallucinaties
Deze snelle ontwikkelcyclus toont Proton’s commitment om niet alleen een privacy-alternatief te bieden, maar ook een dat kan concurreren op functionaliteit.
Toegankelijkheid en Prijsmodel
Lumo is beschikbaar via:
- Webinterface op lumo.proton.me
- iOS en Android apps
- Geen account vereist voor basisgebruik
Gratis versie: Beperkt aantal chats, basisuploads, kortere geschiedenis Lumo Plus (€12,99/maand): Onbeperkte chats, grotere bestandsuploads, uitgebreide geschiedenis, prioriteitsverwerking
Kritische kanttekeningen
Niet iedereen is even enthousiast. Sommige privacy-experts wijzen erop dat Lumo technisch gezien niet volledig end-to-end versleuteld is tijdens de verwerking (je vraag moet immers door het AI-model worden verwerkt). Ook het feit dat de code voor de server-side componenten niet volledig open source is, roept vragen op.
Daarnaast blijft de vraag of de prestaties kunnen tippen aan die van GPT of Claude (in mijn simpele tests nog niet helemaal). Voor complexe taken merken gebruikers soms nog een verschil, hoewel de kloof snel kleiner wordt.
Bredere impact
Lumo’s lancering komt op een cruciaal moment. Met toenemende zorgen over AI-surveillance, datamisbruik en de concentratie van AI-macht bij een handvol Amerikaanse en Chinese bedrijven, biedt Proton een belangrijk alternatief. Het bewijst dat Europa niet alleen strenge privacywetten kan maken, maar ook innovatieve technologie kan ontwikkelen die deze waarden respecteert.
Voor bedrijven die worstelen met compliance-vraagstukken rondom het gebruik van AI voor gevoelige data, kan Lumo een uitkomst zijn. De garantie dat bedrijfsgeheimen niet in trainingsdata terechtkomen is voor veel organisaties een dealbreaker bij het adopteren van AI-tools.
Noodzakelijk alternatief
Proton’s Lumo is meer dan zomaar een nieuwe chatbot – het is een statement. Het toont aan dat we niet hoeven te kiezen tussen de voordelen van AI en onze privacy. In een wereld waar Big Tech AI gebruikt om surveillance-kapitalisme te versnellen, biedt Lumo een verfrissend alternatief.
Is het perfect? Nee. Is het even krachtig als GPT of Claude? Nog niet helemaal. Maar voor gebruikers die waarde hechten aan privacy, Europese waarden, en open-source technologie, is Lumo een serieus alternatief dat alleen maar beter zal worden.
De vraag is niet of we privacy-first AI nodig hebben – de vraag is of we bereid zijn een kleine trade-off in functionaliteit te accepteren voor aanzienlijk meer controle over onze data. Voor een groeiend aantal gebruikers en bedrijven is het antwoord een volmondig ‘ja’.
In een tijdperk waarin onze meest intieme gedachten en bedrijfsgeheimen worden gedeeld met AI-assistenten, is dat geen luxe meer – het is een noodzaak.
Wil je meer van dit soort artikelen lezen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
