Met tools als Google Docs en Microsoft 365 is online samenwerken de norm geworden. Maar wat als je documenten wilt delen en bewerken zonder dat big tech meekijkt? Proton Docs belooft precies dat: een volledig versleutelde tekstverwerker met real-time samenwerkingsfuncties. Na intensief gebruik deel ik mijn bevindingen over deze privacy-vriendelijke Google Docs concurrent.
Wat is Proton Docs?

Proton Docs is de geïntegreerde tekstverwerker binnen Proton Drive, ontwikkeld door het Zwitserse bedrijf Proton AG. Het belangrijkste verschil met andere online tekstverwerkers? Alles is end-to-end versleuteld. Dit betekent dat zelfs Proton zelf niet kan meekijken in je documenten – alleen jij en de mensen met wie je deelt hebben toegang.
De editor: vertrouwd en capabel

Bij het openen van Proton Docs voel je je direct thuis. De interface is clean en overzichtelijk, met een werkbalk die alle essentiële functies bevat. Je vindt er de standaard opmaakopties zoals vetgedrukt, cursief, onderstrepen, maar ook geavanceerdere functies zoals koppen, lijsten, en verschillende uitlijningsopties.
De editor ondersteunt alle basisfunctionaliteit die je mag verwachten:
- Tekststijlen en formattering
- Genummerde en ongenummerde lijsten
- Hyperlinks toevoegen
- Afbeeldingen invoegen
- Commentaar en suggesties
- Versiegeschiedenis
- Export naar verschillende formaten
Tabellen: aanwezig maar beperkt

Een interessant aspect van Proton Docs is de mogelijkheid om tabellen te maken. Je kunt eenvoudig rijen en kolommen toevoegen, cellen samenvoegen, en basis opmaak toepassen. Voor simpele overzichten en data presentatie is dit prima toereikend.
Echter, hier wordt ook een belangrijke beperking zichtbaar. Waar Excel of Google Sheets je in staat stellen om te sorteren, filteren, berekeningen uit te voeren, en geavanceerde formules te gebruiken, blijven de tabellen in Proton Docs puur statisch. Je kunt geen SOM-functies gebruiken, geen automatische berekeningen maken, of data dynamisch sorteren. Het zijn letterlijk alleen tabellen voor tekstuele weergave.
Dit maakt de aangekondigde komst van Proton Sheets meer dan welkom. Voor iedereen die serieus met data werkt, is een echte spreadsheet applicatie onmisbaar, en het huidige tabelaanbod in Docs is daar geen vervanging voor.
Samenwerken met vertrouwen
Waar Proton Docs echt excelleert is in veilige samenwerking. Je kunt documenten delen met collega’s of vrienden, waarbij iedereen real-time kan meewerken. Wijzigingen verschijnen direct op het scherm, compleet met kleurcodering per gebruiker. Het voelt net zo soepel als Google Docs, maar dan met de geruststelling dat je gesprekken en documenten privé blijven.
De samenwerkingsfuncties omvatten:
- Real-time co-editing
- Commentaar threads voor discussies
- Suggestiemodus voor voorgestelde wijzigingen
- Gebruikersspecifieke kleurcodering
- Meldingen bij nieuwe commentaren
Delen zonder zorgen

Het delen van documenten is verrassend simpel. Met enkele klikken genereer je een beveiligde link, waarbij je verschillende toegangsniveaus kunt instellen: alleen lezen, commentaar geven, of volledig bewerken. Je kunt ook een vervaldatum instellen voor tijdelijke toegang.
Het mooie is dat ontvangers geen Proton account nodig hebben om documenten te bekijken. Voor bewerken is wel een account vereist, maar het gratis plan is vaak voldoende voor occasionele gebruikers. Dit verlaagt de drempel voor samenwerking aanzienlijk.
Privacy als fundament
Het is erg fijn dat Proton Docs bestaat in een wereld waar privacy steeds schaarser wordt. Alle documenten zijn end-to-end versleuteld, wat betekent dat:
- Niemand bij Proton kan je documenten lezen
- Je data wordt niet gebruikt voor advertenties of AI-training
- Zwitserse privacywetten bieden extra bescherming
- Zero-knowledge architectuur garandeert absolute privacy
Voor bedrijven die met gevoelige informatie werken, advocatenkantoren, journalisten, of gewoon privacy-bewuste gebruikers, is dit een enorm pluspunt.
Prestaties en gebruiksgemak
Ondanks de zware encryptie voelt Proton Docs verrassend responsief aan. Documenten laden snel, auto-save werkt betrouwbaar, en zelfs bij langere documenten blijft de performance goed. De synchronisatie tussen apparaten verloopt naadloos – begin op je laptop en werk verder op je telefoon zonder problemen.
Wat missen we nog?
Naast het eerder genoemde gebrek aan een echte spreadsheet applicatie, zijn er nog enkele functies die power users mogelijk zullen missen:
- Geavanceerde opmaakstijlen en templates
- Uitgebreide tabel- en grafiekopties
- Macro’s of scripting mogelijkheden
- Integraties met third-party tools
- Offline modus voor desktop applicaties
Conclusie: een veelbelovende start
Proton Docs is een indrukwekkende prestatie. Het bewijst dat je privacy niet hoeft op te offeren voor functionaliteit. Voor de meeste gebruikers biedt het voldoende features voor dagelijks gebruik, terwijl de samenwerkingsfuncties net zo soepel werken als bij de grote spelers.
Het is erg fijn dat Proton Docs er is. Je kunt veilig samenwerken, documenten delen met vertrouwen, en dat alles met de zekerheid dat je privacy gewaarborgd blijft. De huidige beperkingen – vooral het ontbreken van spreadsheet functionaliteit – worden hopelijk snel aangepakt met de komst van Proton Sheets.
Pluspunten:
- Volledige end-to-end encryptie
- Uitstekende samenwerkingsfuncties
- Intuïtieve, gebruiksvriendelijke interface
- Betrouwbare synchronisatie
- Eenvoudig delen zonder account-vereiste voor lezers
- Zwitserse privacy bescherming
Minpunten:
- Tabellen zijn puur statisch (geen berekeningen mogelijk)
- Geen spreadsheet functionaliteit (Proton Sheets nog niet beschikbaar)
- Beperkte templates en geavanceerde opmaak
- Minder features dan gevestigde alternatieven
Voor iedereen die privacy serieus neemt en een betrouwbaar alternatief zoekt voor Google Docs, is Proton Docs een uitstekende keuze. Met de aangekondigde uitbreidingen zoals Proton Sheets wordt het platform alleen maar aantrekkelijker. Het is een hoopgevende stap richting een toekomst waarin privacy en productiviteit hand in hand gaan.
Wil je meer van dit soort artikelen lezen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.